Dnia 10 listopada br. o godzinie 17:00 w odnowionej Kwaterze Żołnierzy Wojska
Polskiego na Cmentarzu Parafialnym w Wolsztynie odbył się
APEL POLEGŁYCH
uroczystość inaugurujaca
obchody 90 rocznicy
Powstania Wielkopolskiego w Gminie Wolsztyn.

Szanowni zebrani ! Mieszkańcy Gminy Wolsztyn ! Drodzy goście!

Dziewięćdziesiąt lat temu spełniły się sny pięciu pokoleń Polaków. Sny o niepodległości. Polska narodziła się na nowo. Ten sukces był dziełem walki toczonej od powstania kościuszkowskiego aż po Powstanie Wielkopolskie. To był sukces tych, którzy przez sto dwadzieścia kilka lat pozostali nieugięci.

 Wydarzeniem szczególnym w życiu naszego narodu był właśnie wybuch Powstania Wielkopolskiego. Był to jedyny zryw niepodległościowy na terenie zaborów, który zakończył się zwycięstwem. Dzięki niemu Wielkopolanie zyskali wolność, a ziemie stanowiące kolebkę państwowości polskiej wróciły w 1918 roku do Macierzy.

W tym roku przypada 90 rocznica wybuchu, tego pełnego ofiarności i patriotyzmu, powstania.  Ta okrągła rocznica tego wyjątkowego zrywu w czasie którego został wyzwolony Wolsztyn, wymaga od nas wszystkich szczególnego uczczenia i przypomnienia współczesnym tych wydarzeń.  Już na początku tego roku wraz z Prezesem Towarzystwa Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918/1919 – powołaliśmy Wolsztyński Komitet Obchodów rocznicy Powstania Wielkopolskiego. Jego zadaniem jest krzewienie wiedzy i kultywowanie pamięci o zwycięskim Powstaniu, a nade wszystko popularyzowanie wśród Polaków wartości, które przyświecały bohaterskim czynom i życiu powstańców, tak, aby pamięć o nich nigdy, przenigdy nie wygasła.

Pozwolą Państwo, że przywołam w tym miejscu wspomnienia jednego z powstańców - Leona Budzyńskiego – uczestnika walk o Wolsztyn. Wspomnienia te wypowiedziane w takim miejscu, nad mogiłami żołnierskimi, nabierają wyjątkowego znaczenia.

„...W dniu 4. stycznia 1919 r. wieczorem wyruszyliśmy pod Wolsztyn przez Wielichowo i Rakoniewice. W Wielichowie wystarano się nam o przeszło 100 karabinów ręcznych i dwa kulomioty, sprowadzone z Poznania. Broń ta bardzo nam się przydała, albowiem nasze uzbrojenie składało się przeważnie z fuzji myśliwskich. Mieliśmy do nich bardzo mało naboi. (...) Jeszcze tej samej nocy wyruszyliśmy koleją wąskotorową do Rakoniewic, a stamtąd dalej wozami z majątku do Wolsztyna.

W Rakoniewicach i Wielichowie dołączyli się jeszcze ochotnicy z okolic Kościana. Pod Wolsztyn przybyliśmy rano około 6-tej. W tyralierce ruszyliśmy pod miasto. Niemcy zaczęli nas ostrzeliwać z kulomiotów i karabinów ręcznych. Karabiny maszynowe mieli również ustawione na kościele ewangelickim  i na poczcie. Przedarliśmy się do miasta nie szosami, lecz polami.

Z trzech stron okrążyliśmy miasto. Przez park komorowski  wdarliśmy się na rynek i opanowaliśmy ratusz. Walka w mieście trwała do godziny 10-tej.
 ... Tymczasem otrzymaliśmy  wiadomość, że Niemcy chcą pertraktować o rozejm.   Z ich delegacją rozmawiał nasz komendant i kilku obywateli polskich z Wolsztyna. Rzekomo Niemcy mieli miasto opuścić z bronią.  Nie doszło jednak do tego, ponieważ w międzyczasie przybyła dla nas pomoc w sile 200 chłopa pod komendą  porucznika Siudy. Oświadczył on, że układ z Niemcami jest hańbiący i dał rozkaz do rozbrojenia wszystkich Niemców w Wolsztynie.” 

W ten sposób 5 stycznia 1919 r. Wolsztyn został wyzwolony.

W tym miejscu koniecznie trzeba podkreślić, że znaczenie Powstania Wielkopolskiego nie sprowadza się tylko do przyniesienia niepodległości Wielkopolsce. Odegrało ono dużą rolę przez sam fakt odniesionego sukcesu oraz uczestnictwo powstańców w tworzeniu II Rzeczypospolitej, w obronie jej granic i w odbudowie administracji polskiej.

Powstanie Wielkopolskie, i związane z nim wartości, są częścią naszej tożsamości narodowej. I to powinno być ideą przewodnią tegorocznych - jubileuszowych - obchodów Powstania Wielkopolskiego, które inaugurujemy dzisiaj, w wigilię Święta Odzyskania Niepodległości, tu – w Kwaterze Żołnierzy Wojska Polskiego, gdzie spoczywają Ci, którzy położyli swe serca na ołtarzu naszej Ojczyzny, naszej Wielkopolski.

 Dzisiejsza uroczystość to także podsumowanie spontanicznej akcji, której celem była renowacja niniejszej Kwatery Żołnierskiej. Członkowie Stowarzyszenia „Regionalna Inicjatywa Społeczna” przez cztery lata, 1-go listopada, kwestowali na cmentarzu parafialnym, zbierając datki na odnowienie krzyży. Dzięki ofiarności mieszkańców naszego miasta zebrano ponad 10 tysięcy 600 zł. Do akcji tej przyłączyli się także właściciele Biura Projektów "Protech", którzy przekazali środki finansowe na odnowienie kolejnych krzyży.  Samorząd Miasta i  Gminy Wolsztyn odpowiedział na ten szlachetny apel, odnawiając alejkę oraz fundując tablicę pamiątkową. Wszystkim tym, którzy przyczynili się do powodzenia tej niezwykłej akcji, z całego serca dziękuję.

 Zanim oddamy się zadumie podczas apelu poległych, przypomnę tylko, że obchody 90 rocznicy Powstania Wielkopolskiego będą trwały aż do kwietnia przyszłego roku. Przed nami między innymi szereg spotkań, sesji, sympozjów upamiętniających to wydarzenie.

Już dziś zapraszam  na niezwykły spektakl, czyli na - Rekonstrukcję Walk Powstańczych, który odbędzie się w dniu 4 stycznia 2009 roku na ulicach  Wolsztyna.

Dzień 5 stycznia 2009 roku uczcimy uroczystą Sesją Rady Miejskiej, na której Gimnazjum nr 2 w Wolsztynie zostanie nadane  imię Powstańców Wielkopolskich.

W programie obchodów 90 rocznicy przewidziano m.in.:  wystawę w Muzeum im. Marcina Rożka pod nazwą "Broń Powstańców Wielkopolskich", rajd harcerski, wycieczkę rowerową, nakręcenie filmów edukacyjnych, wydanie okolicznościowej książki.
Wszystko to, aby oddać hołd tym, którzy marzyli o wolnym, bezpiecznym kraju, o dobrej i silnej Polsce. To nasz patriotyczny obowiązek.

Burmistrz Wolsztyna
Andrzej Rogozinski

  Apel Poległych - Cmentarz Parafialny 2008-11-10